Nominacja profesorska dla dr. hab. Stanisława Wołkowicza

Dr hab. Stanisław Wołkowicz z Zakładu Geologii Środowiskowej Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB został profesorem nauk ścisłych i przyrodniczych w dyscyplinie nauk o Ziemi i środowisku. Pan Profesor otrzymał tytuł postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 marca 2024 roku. Uroczyste wręczenie nominacji odbędzie się w terminie późniejszym.

mężczyzna siedzący na skałkach na tle górskiego krajobrazu

Prof. dr hab. Stanisław Wołkowicz

Stanisław Wołkowicz ukończył studia na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego ze specjalnością geologii stratygraficzno – poszukiwawczej, broniąc w 1980 roku pracy magisterskiej pt. „Występowanie mineralizacji kruszcowej we wschodniej osłonie masywu Karkonoszy między Janowicami Wlk. a Mniszkowem", napisanej pod kierunkiem doc. dr hab. Eugenii Zimnoch. W 1992 roku uzyskał tytułu stopień doktora nauk przyrodniczych w zakresie geologii w Państwowym Instytucie Geologicznym na podstawie rozprawy pt. „Uranonośność łupków walchiowych z Ratna Dolnego (perm depresji śródsudeckiej)”, którą wykonał pod kierunkiem doc. dr. Stanisława Przeniosły. W 2008 roku otrzymał tytuł doktora habilitowanego w zakresie geologii – geochemii w Państwowym Instytucie Geologicznym na podstawie rozprawy pt. „Potencjał radonowy Sudetów i wybranych jednostek bloku przedsudeckiego”.

W 1980 roku rozpoczął pracę w Państwowym Instytucie Geologicznym, gdzie pracuje do dziś. W tym okresie przeszedł wszystkie szczeble kariery zawodowej, pracując kolejno na stanowisku geologa (1980-1983), asystenta (1984-1985), starszego asystenta (1986-1992), adiunkta (1993-2009), docenta (2009-2011), a w końcu profesora nadzwyczajnego (2011 -2024), zgodnie z obecną nomenklaturą – profesora instytutu.

W trakcie niemal 45-letniej pracy w Instytucie pełnił liczne funkcje kierownicze. Był kolejno kierownikiem: Pracowni Złóż Rud Cynku i Ołowiu, Pracowni Geologii Surowców Metalicznych, Pracowni Geologii Obszarów Antropopresyjnych, Zakładu Geologii Środowiskowej, Zakładu Geologii Gospodarczej.

Profesor Stanisław Wołkowicz prowadził działalność naukową i badawczą w następujących kierunkach:

  • geologia złóż rud uranu i możliwość zaspokojenia krajowego zapotrzebowania na paliwo jądrowe polskiej energetyki jądrowej, ze szczególnym uwzględnieniem uranonośności dolnopermskich łupków walchiowych depresji śródsudeckiej, dolnoordowickich łupków dictyonemowych obniżenia podlaskiego i piaskowców dolnego triasu syneklizy perybałtyckiej,

  • naturalne i sztuczne radionuklidy w środowisku: opracowanie map zawartości uranu, potasu, toru, dawki całkowitej promieniowania gamma i poczarnobylskiego cezu w Polsce, badanie emisji radonu ze środowiska geologicznego, opracowanie mapy potencjału radonowego Sudetów,

  • badanie wpływu składowisk odpadów i obszarów zdegradowanych na środowisko gruntowo-wodne oraz określenie kierunków ich likwidacji i rekultywacji, w tym inwentaryzacja składowisk przeterminowanych środków ochrony roślin (tzw. mogilników), opracowanie i wdrożenie strategii ich definitywnej eliminacji ze środowiska,

  • geologia gospodarcza: opracowywanie rocznego Bilansu zasobów kopalin oraz Bilansu zasobów perspektywicznych kopalin Polski, ochrona i waloryzacja złóż, poszukiwanie potencjalnych kierunków dostaw surowców niezbędnych dla rozwoju gospodarczego kraju,

  • historia nauk geologicznych, popularyzacja geologii i edukacja społeczna.

Profesor kilkukrotnie zmieniał tematykę swoich badań, co było uwarunkowane w głównej mierze zmieniającymi się warunkami polityczno – gospodarczymi. W trakcie pracy zawodowej istotnie poszerzył swoje zainteresowania w szeroko pojętej dziedzinie nauk geologicznych.

Stanisław Wołkowicz od 2006 roku prowadzi bardzo intensywną współpracę zagraniczną, biorąc udział w 11 międzynarodowych projektach. W latach 2006 – 2010 uczestniczył w grantach pomocowych dla Angoli, realizowanych w ramach programu "Polska pomoc", a od 2007 r. kierował tymi grantami. W latach 2010-2011 kierował dwoma grantami, których celem było wsparcie laboratorium geośrodowiskowego na Uniwersytecie Zambijskim (UNZA) w Lusace. Doświadczenia zdobyte w trakcie realizacji projektów pomocowych dla Angoli i Zambii wykorzystał w trakcie przygotowania zakrojonego na szeroką skalę projektu wsparcia pracowników afrykańskich służb geologicznych przez ekspertów z europejskich służb geologicznych stowarzyszonych w EuroGeoSurveys (EGS). Pierwsza faza tego projektu o akronimie PanAfGeo była realizowana w latach 2016-2019, a obecnie jest realizowana faza druga (do 2024 r.).

dwóch mężczyzn w terenowych strojach pozuje do zdjęcia na tle rwącej rzeki i tropikalnej przyrody

W pierwszej fazie pełnił funkcję koordynatora technicznego, a obecnie jest liderem zespołu roboczego WP-D: New Frontiers in Geoscienes: Geoheritage and Geothermal Energy.

trzech mężczyzn wykonuje płukanie ziemi w osadniku z wodą

W lutym 2009 roku Profesor Wołkowicz był uczestnikiem misji zorganizowanej przez MSZ i MON do Afganistanu, której celem było zapoznanie się z możliwością prowadzenia programów pomocowych dla Afganistanu, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru prowincji Ghazni, gdzie znajdowała się baza wojskowa polskiego kontyngentu oraz określenie kierunków tej pomocy.

W latach 2016-2019 był silnie zaangażowany w działania na rzecz obrony integralności instytucjonalnej PIG-PIB jako służby geologicznej. Brał aktywny udział w pracach Komitetu Obchodów 100-lecia PIG, będąc współautorem i edytorem różnych publikacji jubileuszowych.

W dorobku Profesora jest 57 prac opublikowanych w czasopismach recenzowanych, w tym 22 w czasopismach z listy filadelfijskiej, 13 artykułów w materiałach pokonferencyjnych (Proceedings), 40 monografii i rozdziałów w monografiach oraz 135 abstraktów konferencyjnych. Liczba cytowań (Scopus) wynosi 346, a Indeks Hirscha 11.

Stanisław Wołkowicz jest promotorem czterech przewodów doktorskich (w tym jeden w trakcie).

Profesor brał udział w licznych gremiach naukowych, zawodowych, innych organizacjach geologicznych, w a także w redakcjach czasopism. Od 2011 roku jest członkiem Rady Naukowej PIG-PIB, gdzie obecnie pełni funkcję wiceprzewodniczącego. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego, założycielem i przewodniczącym Sekcji Historii Nauk Geologicznych, a także członkiem International Commission on the History of Geological Sciences (INHIGEO) i Geological Society of Africa (GSAf). W latach 2019-2023 był członkiem Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN. Obecnie został powołany do Rady Gospodarowania Zasobami Ziemi, w którym kieruje Obszarem dotyczącym kierunków rozwoju współpracy międzynarodowej w obszarze geologiczno-surowcowym. Jest także redaktorem naczelnym Przeglądu Geologicznego.

Profesor Stanisław Wołkowicz jest beneficjentem licznych nagród i odznaczeń, m.in. „Zasłużony dla Polskiej Geologii”, "Złota Odznaka za zasługi dla ochrony środowiska i gospodarki wodnej", "Złota Odznaka PIG", Inżynier Górniczy III stopnia, Inżynier Górniczy I stopnia, Dyrektor Górniczy III stopnia.

Stanisław Wołkowicz jest autorem 18 artykułów i tekstów na stronach internetowych dotyczących popularyzacji wiedzy geologicznej, a także współautorem i inicjatorem wystawy historycznych map geologicznych w PIG. Jest również współorganizatorem konkursów wiedzy o historii geologii i górnictwa organizowanych w ramach konferencji "Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi". W ramach działalności Sekcji Historii Nauk Geologicznych PTG zorganizował 13 konferencji popularno – naukowych poświęconych popularyzacji wiedzy o naukach geologicznych i wybitnych geologach. Był głównym organizatorem dwóch międzynarodowych konferencji INHIGEO (2021 i 2023).

mężczyzna z dwójka chłopców pozują do zdjęcia na tle skał górskich i niewielkiego wodospadu

Gratulujemy serdecznie Panu Profesorowi i życzymy dalszej, owocnej pracy naukowej.