W ramach upowszechnienia wiedzy geologicznej Państwowy Instytut Geologiczny-PIB przygotował kolejny film edukacyjny. Tematem produkcji są dinozaury zamieszkujące niegdyś tereny obecnej Polski i znajdowane obecnie ślady i skamieniałości tych fascynujących zwierząt.
Polska była niegdyś „domem” dinozaurów. Te zwierzęta były niezwykle ekspansywną grupą lądowych kręgowców, zasiedlały wszystkie obszary, które zasiedlić się dały, a tereny dzisiejszej Polski nie raz były dla nich atrakcyjną krainą.
- Zapis obecności dinozaurów w budowie geologicznej w skałach występujących na terenie Polski obejmuje okres blisko 140 milionów lat. Znane są one bowiem zarówno z utworów triasu, jurajskich jak i kredowych, występują również na terenie całego kraju, choć nierównomiernie – wyjaśnia dr hab. Piotr Szrek, naukowiec z Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB.
Pierwsze ślady dinozaurów w Polsce odkrył pracownik Państwowego Instytutu Geologicznego dr Władysław Karaszewski latem 1959 roku w Glinianym Lesie koło Mniowa na Ziemi Świętokrzyskiej. Dziś znamy już wiele stanowisk z tropami dinozaurów. Nieliczne okazy znane są z Pomorza, a najwięcej pochodzi z terenu szeroko rozumianych Gór Świętokrzyskich oraz ich obrzeży, jak również z terenów Śląska, Roztocza i Tatr.
Szczególnym miejscem, w którym geolodzy odnajdują tropy tych zwierząt są Góry Świętokrzyskie i ich okolice. Prawdziwym rajem dla badaczy okazało się najnowsze stanowisko geologiczne w Borkowicach, koło Przysuchy. Geolodzy całego świata marzą o takim znalezisku. W 2021 roku naukowcy z Państwowego Instytutu Geologicznego - nieżyjący już prof. Grzegorz Pieńkowski i dr Grzegorz Niedźwiedzki natrafili na niezwykle liczne tropy. Z każdym miesiącem kolekcja śladów powiększa się o dziesiątki skamieniałych dowodów życia dinozaurów w tym miejscu. Państwowy Instytut Geologiczny jest posiadaczem jednego z największych w Europie zbiorów śladów dinozaurów.
Historia polskich odkryć dinozaurów uczy nas, jak duży jest jeszcze potencjał ich badań, jak wiele jest jeszcze do zrobienia. I jest to jedno z zadań dla Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB.
Odkrycia najpierw są naukowym wydarzeniem potem, za sprawą lokalnej społeczności zamieniają się w atrakcję edukacyjno-rozrywkową. Juraparki przyciągają całe rodziny, które poznają najdawniejsze dzieje tych miejsc i z zainteresowaniem oglądają ślady aktywności dinozaurów.
Nasz film przybliża tę tematykę i mamy nadzieję, że zachęci niejedną osobę do odwiedzenia miejsc ze śladami dawnej historii Ziemi.
Tekst: Artur Baranowski
