Państwowa służba geologiczna opublikowała komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1 do 31 stycznia 2024 r. W opracowaniu przedstawiono analizę położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym dla obszaru całego kraju.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym (ppw) o zwierciadle swobodnym
W styczniu 2024 r. prawie na całym obszarze kraju odnotowano wyższe położenie zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym w stosunku do stanu z grudnia 2023 r. Dotyczyło to większości poddanych analizie punktów obserwacyjnych (ponad 92% - wzrost o około 9% w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca). Wzrosty średniego poziomu wód podziemnych najczęściej mieściły się w przedziałach od 0,1 do 0,25 m (39%), od 0 do 0,1 m (około 25% punktów obserwacyjnych) oraz od 0,25 do 0,5 m (16 %).
Niższy poziom wód podziemnych w ppw w stosunku do średniego stanu z poprzedniego miesiąca odnotowany został w przypadku ponad 6% poddanych analizie punktów obserwacyjnych (tj. o około 7% mniej w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca). Sytuacja taka występowała tylko lokalnie na obszarze kraju. Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych były stosunkowo niewielkie i mieściły się najczęściej w przedziale 0 do 0,1 m (6% punktów).
W przypadku ponad 1% punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w grudniu 2023 r.
Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w styczniu 2024 r.
Analiza zmian położenia zwierciadła wód podziemnych o charakterze swobodnym w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 203 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych, ujmujących pierwszy poziom wodonośny (ppw).
Zmiany zasobów wód podziemnych
W styczniu 2024 r., podobnie jak w poprzednim miesiącu, w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (ponad 97%) średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym wskazywał na brak zagrożenia stanu rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym na przeważającym obszarze kraju nadal utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę.
Punkty obserwacyjne, w których poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego znajdował się poniżej granicy odpowiadającej środkowi przedziału SNO-NNG, co oznacza wystąpienie zagrożenia dla użytkowania wód podziemnych, stanowiły około 3% ogólnej liczby punktów objętych analizą.
W tej grupie tylko w jednym punkcie (niecały 1%) zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG (spadek o około 1% w stosunku do po-przedniego miesiąca). Brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowości Kobułty (województwo warmińsko-mazurskie)
Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w styczniu 2024 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych
Analiza stanu rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych została wykonana na podstawie wyników pomiarów położenia swobodnego zwierciadła wody w 170 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
W styczniu 2024 r. w północnej i centralnej części Polski nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Niżówka hydrogeologiczna obejmowała swym zasięgiem część województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego, warmińsko-mazurskiego i wielkopolskiego.
W stosunku do poprzedniego miesiąca niżówka hydrogeologiczna zmniejszyła jednak znacznie swój zasięg w obrębie w/w województw. W obrębie województwa podlaskiego zjawisko ustąpiło. W skali kraju poziom wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego stwierdzono w 10 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 6% punktów badanej grupy, tj. o około 9% mniej niż w poprzednim miesiącu.
W przypadku 22 punktów obserwacyjnych (tj. niemal 13% wszystkich analizowanych punktów) średni poziom zwierciadła wód podziemnych w styczniu 2024 r. utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG, co oznacza, że w rejonach tych punktów w sytuacji utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może rozwinąć się niżówka hydrogeologiczna.
W przypadku 138 punktów obserwacyjnych, co stanowi ponad 81% wszystkich analizowanych punktów (w poprzednim miesiącu punkty takie stanowiły ponad 73%) swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie, tj. powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej dla okresu wielolecia (SNG).
Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w styczniu 2024 r.
Analiza stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na obszarze kraju została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 170 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny o zwierciadle swobodnym.
Zobacz: Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.01.2024 r. do 31.01.2024 r.
